by Dziecko w podróży – podkładka dla dziecka czy fotelik samochodowy
Czasy, kiedy wyprawy dużym fiatem czy maluchem czy kojarzyły się najmłodszym z obserwowaniem trasy z głową wciśniętą między przednie fotele, już dawno minęły – i całkiem słusznie. Choć pięknych aut trochę żal i nam dorosłym pozostał też sentyment do takiego sposobu podróżowania. Żyjemy na szczęście w okresie dużej świadomości społeczeństwa dotyczącej bezpiecznej jazdy samochodem, a dodatkowo technologia pomaga nam chronić nasze pociechy na trasie, co jest priorytetem każdego rodzica. Nagminnie nurtujące nas pytanie to: podstawka do samochodu dla dziecka czy fotelik – co lepsze? Regulacje prawne skrupulatnie precyzują sposób, w jaki dziecko powinno być zabezpieczone w trakcie jazdy. W zależności od etapu życia pociechy oraz jej wzrostu i wagi stosujemy odpowiednie foteliki i podkładki. Istotne jest dobre poznanie tych wytycznych, artykuł niniejszy w sposób skondensowany acz wyczerpujący odpowie na ważne pytania – podstawka do samochodu od jakiego wieku czy jak dobrać fotelik.
Przewożenie dziecka w pojazdach – przepisy prawne. Podstawka samochodowa, fotelik
Trudno w to uwierzyć, ale obowiązek prawny przewożenia dziecka w foteliku wprowadzono w Polsce dopiero w 1999 roku. Od tego czasu regulacje ulegały zmianom. Do niedawna o sposobie zabezpieczenia najmłodszych w samochodzie decydował wiek dziecka – fotelik czy podkładka obowiązywały wszystkich młodych uczestników ruchu drogowego do dwunastego roku życia, bez względu nawagę i wzrost. Obecnie funkcjonujące przepisy zawarte są w art. 39, pkt. 3 Ustawy z dnia 20 czerwca 1997 r. Prawo o ruchu drogowym (j.t. Dz.U. z 2017 r. poz. 1260). Jako decydujące kryteria uznane zostały wzrost i waga dziecka, a w niektórych przypadkach także i wiek:
- Dziecko poniżej 150 cm wzrostu musi być zabezpieczone w trakcie jazdy – tu konieczne jest przewożenie dziecka na podstawce lub w foteliku (niżej opisujemy, co wybrać).
- To producent określa, dla jakiej masy dziecka odpowiedni jest jego produkt (na podstawie odpowiednich regulaminów) – bezwzględnie należy się do tego zastosować.
- Dziecko powyżej 135 cm wzrostu, dla którego nie można dobrać odpowiedniego fotelika lub podkładki, zgodnie z wytycznymi związanymi ze wzrostem i masą, może podróżować na tylnym siedzeniu zabezpieczone wyłącznie pasami bezpieczeństwa.
- Dziecko w wieku powyżej 3 lat może być przewożone na tylnym siedzeniu zabezpieczone wyłącznie pasami, jeśli w tym rzędzie siedzeń podróżuje poza nim dwójka dzieci w fotelikach, a na kolejny nie ma już miejsca ( czy możliwości instalacji).
Od kiedy dziecko może jeździć na podstawce?
Przede wszystkim należy wyraźnie zaznaczyć, iż przepisy nie precyzują, jakiego dokładnie rodzaju zabezpieczenie mają dziecku zapewnić przewożące je osoby. Artykuł mówi o foteliku lub innym urządzeniu podtrzymującym – za to wymagane jest dopasowanie sprzętu do masy i wzrostu oraz zgodność z wytycznymi Unii Europejskiej lub EKG ONZ w tej kwestii, a także wskazówkami producenta. Dlatego to rodzic, po zapoznaniu się ze specyfiką konkretnego modelu, decyduje, czy potomkowi w podróży bardziej przydatny będzie fotelik czy podkładka dla dziecka. Najlepszym wyjściem jest zapoznanie się z ofertą sklepów z interesującą nas ofertą, dokładne przeczytanie opisu produktów, w tym przeznaczenia konkretnych modeli i sposobu instalowania ich w samochodzie. Bardzo przydatną sprawą jest możliwość porównania wybranego sprzętu kilku producentów – pod względem parametrów, jakości i oczywiście ceny.
Od kiedy podstawka zamiast fotelika – ważna decyzja
Istotne jest, by obserwować dziecko i rozpoznawać kolejne etapy jego rozwoju oraz szczególne potrzeby w trakcie jazdy. Waga i wzrost – te ważne informacje każdy troskliwy rodzic na bieżąco zbiera, choćby przy wymianie garderoby pociechy czy wizyt kontrolnych w ośrodku zdrowia. Inne przydatne dane przy wyborze fotelika czy odpowiedzi na pytanie, w jakim wieku dziecko może jeździć na podkładce, to potrzeby dziecka w trakcie jazdy (czy jeszcze zdarza mu się zasnąć, czy jest ruchliwe i bywa, że próbuje wyśliznąć się spod pasów) oraz dojrzałość, odpowiedzialność i wiek dziecka (czasem mamy w aucie młodego nastolatka, który mimo wieku nie osiągnął jeszcze wzrostu wymaganych 150 cm). W takich przypadkach możliwe, że wystarczająca będzie podstawka dla dziecka do samochodu.
Od ilu lat dziecko może jeździć na podstawce – opinie
Niestety, w tej kwestii ani przepisy, ani wytyczne producentów nie dają konkretnej odpowiedzi. Ze względu na zabudowaną konstrukcję foteliki są nadzwyczaj bezpieczne, mają wygodne i chroniące głowę młodego pasażera zagłówki i podłokietniki. Pozwalają maluchom wytrwać nawet dłuższe podróże i nie zakłócą ich snów. Specjalne zapięcia uniemożliwiają samowolne opuszczenie fotelika. Dlatego przewożenie dzieci w samochodzie na podkładce jest niewskazane w przypadku młodszych pociech. Jeśli nasze latorośle już podrosły, są drobnym, aczkolwiek poważnymi nastolatkami, możemy zastanowić się, czy nie zainwestować w nowy rodzaj sprzętu i czy w naszym aucie ma się pojawić podkładka dla dziecka. Rzadko który piąto- czy szóstoklasista chciałby przemieszczać się w dziecinnym foteliku, a wzrost jeszcze nie pozwala mu na zapięcie się wyłącznie pasami bezpieczeństwa. Z chęcią sięgnie wtedy po tzw. „poddupnik„.
Od jakiego wieku dziecko może jeździć na podstawce – wytyczne producentów
Standardy europejskie (a dokładniej Regulamin ECE R44 i ECE R44-03) dzielą urządzenia do przewozu dzieci w samochodach według kryteriów wagowych i jednocześnie wiekowych (w jednym worku znajdują się i foteliki, i podkładki). Wyróżniamy następujące grupy:
- Dzieci o wadze do 10 kg i w przedziale wiekowym od urodzenia do 6–9 miesięcy – dla nich przeznaczone są foteliki z grupy 0.
- Grupa 0+ obejmuje foteliki dla maluszków ważących poniżej 13 kg, w wieku od urodzenia do 12–15 miesięcy.
- Maluchy w wieku od 9 miesięcy aż do 4 lat oraz wadze w przedziale od 9 do 18 kg mogą korzystać ze sprzętu z grupy I.
- Grupa II przeznaczona jest dla dzieci o wadze od 15 do 25 kg, są to dzieciaczki w wieku 4–6 lat.
- Starsze dzieci, w wieku 6-11 lat, o masie od 22 do 36 kg powinny korzystać z fotelików z grupy III
Jak widać, pociechy ważące więcej niż 36 kilogramów, bez względu na wiek i wzrost, najczęściej nie znajdą odpowiedniego fotelika. Jest to wskazówka, od kiedy można wozić dziecko na podstawce, choć oczywiście zadecydować o tym musi każdy rodzic osobiście. Podkładka do samochodu dla dziecka to niezmiernie poważna sprawa, dlatego koniecznie należy wcześniej wczytać się regulacje przytoczonej wyżej ustawy i regulaminu oraz wytyczne producentów.
Przewożenie dzieci na podstawce – dobór modelu
Jeśli decydujemy się, że nastał moment, od kiedy twz. poddupnik zamiast fotelika zagości w naszym samochodzie, koniecznie sięgnijmy po sprzęt najwyższej jakości. Zapobiegniemy przesuwaniu się po tapicerce, solidne tworzywo nie będzie się odkształcało, a podkładka dla dziecka będzie obszyta przyjaznym, oddychającym i nieodpażającym materiałem. Dobra podstawka samochodowa dla dziecka może też być wyposażona w podłokietniki, co maksymalnie poprawi komfort jazdy. Istotne, by pokrowiec był ściągany i umożliwiał wypranie go w pralce, ponieważ bez względu na wiek dziecka, zdarza się naszym pociechom nieco nakruszyć, wylać coś w trasie, czy po prostu poplamić siedzenie przy wsiadaniu do auta.
Podkładka dla dziecka – od jakiego wieku podróż na przednim fotelu?
Choć to indywidualna decyzja, od kiedy dziecko może jeździć na podkładce (przepisy tego nie precyzują, o czym już pisaliśmy), to jeszcze istnieje kwestia, od ilu lat dziecko może jeździć z przodu na podstawce. W tej sprawie akta prawne brzmią jednoznacznie – jeśli dziecko umieszczone jest na podkładce lub w foteliku i ma powyżej 135 cm wzrostu, to może podróżować na przednim siedzeniu. Bez podkładki z przedniego fotela korzysta pociecha, która ma ponad 150 cm. Jedynym wyjątkiem jest sytuacja, kiedy na tylnej kanapie nie mieści się dziecko o niższym wzroście niż wskazany, wtedy może je umiejscowić na przednim siedzeniu. Dodatkowo przepisy pozwalają, by niemowlęta w odpowiednio dobranych fotelikach podróżowały z przodu tyłem do kierunku jazdy przy wyłączonej poduszce powietrznej.
Od kiedy dziecko może jeździć na podkładce? – kary, mandaty i punkty karne
Prawo o ruchu drogowym określa nasze obowiązki jako użytkowników dróg i zastrzega kary za łamanie przepisów. W przypadku niewłaściwego przewożenia dziecka w samochodzie, także gdy źle został dobrany fotelik lub niewłaściwie użyta podkładka do samochodu dla dziecka, a nie tylko w przypadku, kiedy tych zabezpieczeń brakuje, ustawodawca przewiduje mandat karny w wysokości 150 zł oraz 6 punktów karnych. Oczywiście są to straszaki dla tych mniej odpowiedzialnych dorosłych, troskliwy i dbający o dobro dziecka rodzic nigdy świadomie nie narazi własnej latorośli na niebezpieczeństwo i brak ochrony w trakcie jazdy autem. Czasem popełniamy błędy niespecjalnie, dlatego tak ważne jest przygotowanie się do zakupu odpowiedniego sprzętu – przyswojenie wskazówek przeznaczenia danego modelu, sposobu jego montażu i regulacji prawnych. Doczytajmy, od kiedy dziecko na podstawce to dobry pomysł, wsłuchajmy się wytycznych wskazujących, od ilu lat dziecko może jeździć z przodu na podstawce.
Pasy bezpieczeństwa a podstawka samochodowa
Ostatnia, lecz niezmiernie ważna rzecz: odpowiednie zapięcie pasów bezpieczeństwa u dziecka podróżującego na podstawce samochodowej. Pas koniecznie musi być zapięty prawidłowo, to nie ulega wątpliwości. Prowadnica pasa biodrowego nie może przebiegać na poziomie brzucha, tylko rozciągać się płasko na udach i być ciasno naciągnięta. W strefie barkowej pas powinien przechodzić przez środek ramienia i mostek. Warto skorzystać tu z regulacji pasów dostępnej w samochodzie, gdyż podkładki z braku oparcia nie maja takiej możliwości. Pas da wtedy optymalną ochronę dziecku, a my zapobiegniemy otarciom czy nadmiernemu uciskowi w nieodpowiednich miejscach ciała (np. szyi czy ucha). Możemy też odpowiednio ustawić wysokość zagłówka fotela samochodu, by młodemu człowiekowi podróżowało się wygodniej dzięki odpowiedniemu podparciu głowy i karku.
Cześć! Jestem Kamila i z wykształcenia jestem lekarzem pediatrą i mamą trzech małych szkrabów – Antosia, Kaliny i Tomka. Jestem redaktorką naczelną Planetadziecka.pl, gdzie dzielimy się z wami naszymi doświadczeniem z wychowania dzieci i nie tylko!
